چرادر بازی های برنده به یکباره نتیجه بازی عوض می شود؟
یکی ازمشکلاتی که نوجوانان (بازیکنان رده های سنی ) در این سن و مقطع، در گیر آن می شوند از دست دادن وضعیت های بهتر وانجام اشتباهات فاحش در لحظات حساس بازی می باشد که باعث از دست رفتن بازی و برگشت ورق در یک لحظه می شود .
این موضوع بیشتر برای شطرنج بازان رده های سنـــی ما اتفاق می افتد که شدت و ضعف آن به عواملی همچون شخصیت فرد پشت میز مسابقه ،مشکلات فکری و تجربه بستگی دارد.
همچنین به عوامل یاد شده می توان مواردی دیگر هم اضافه کرد که اکثر در نوجوانان به یک شکل متحد و متآسفانه پر تکرار می باشد.
ابتدا سعی می کنیم این اتفاق را که حتی در بـــــــــــازیکنان مطرح و با تجربه هم رخ می دهد را ریشه یابی و بررسی کنیم و در مرحله دوم سعی بر آن داریم تا به مرور زمان به کلی مشکل را حل کنیم .
یکی از مهمترین دلایل اشتباهات فاحش در برخی از نوجـوانان رجز خوانی آنها قبل از مسابقه برای یکدیگر است که گاهاً دیــده می شود چه با حالت شوخی و چه جدی این رجز خوانی های قبل از مسابقه به خانواده های افراد هم کشیده می شود که همین امر ناخودآگاه باعث ایجاد استرس در نوجوانان (بازیکن)و ارائه یک بازی بی روح،سریع و بدون فکر می شود که در طول بازی شاهد این هستیم که نوجوان به جای اینکه تمرکز خود را معطوف بازی کند ،دائماًبه مکالمات قبل از بازی و اتفاقات احتمالی بعد از بازی فکر می کند که دقیقاً در لحظه اوج این وضعیت در شخص اشتباهات فاحش ناشی از سریع بازی کردن و یا غرور کاذب ناشی از برتری ایجاد شده از لحاظ "ماتریالی "رخ می دهد،که باعث میشود اصطلاحاً در یک لحظه بازی برنده شخص (از لحاظ ماتریالی) تبدیل به بازی بازنده شود و نتیجه بازی تغییر کند .
را ه پیشگیری از این موضوع می تواند ایجاد محیطی آرام و صمیمی قبل از مسابقه برای نوجوانان در خانواده و حذف رجز خوانی های مرسوم بین دو بازیکن باشد.هر چقدر نوجوانان ما قبل از مسابقه از تنش دور باشند به تبعیت از آن می تواند آموخته های خود را به درستی در طول بازی به کار گیرد که در این صورت فارغ از هر نتیجه ای که در پایان حاصل شود بازیکن توانسته بازی با کیفیتــــی از سوی خودش ارائه دهد که این امر می تواند در ادامه ی مسیرپیشرفت او تاًثیر گذار باشد.
یکی دیگر از دلایلی که باعث تغییر یکباره نتیجه بازی و برگشتـــــــن ورق می گردد، مکالمات ذهنی نوجوان با خودش هنگام بازی در نوبت حرکت حریف و یا در نوبت حرکت خودش می باشد.که این باعث بر هم خوردن تمرکز و سریع بازی کردن برای رسیدن به هدف مورد نظر در ذهن می شود و همین امر موجب اشتباه فاحش و از دست رفتن بازی در یک لحظه است .برای مثال فرد در هنگام بازی و در اوج محاسبات خود به یکباره به یاد این می افتد که در پایان بازی در صورت برد می تواند مقام اول و یا دوم را نصیب خود کند که در همین لحظه فکر کردن به همین امر می تواند تمرکز اورا برهم بزند و هیجانات روحی ناشی از این تفکر باعث سریع بازی کردن و بدون فکر ادامه دادن بازی از سوی نوجوان می شود که در نهایت باعث ایجاد خطا و از دست رفتن بازی می شود.
راهکار مقابله با این مکالمات ذهنی هنگام بازی ،بازی کردن هر دوراز مسابقه برای همان دور می باشد.درواقع بهتر است اینگونه تصور شود که هر دور از مسابقات ،دوری جداگانه است که تمام انرژی و تمرکز خود را باید صرف آن دور کنیم و پس از اتمام آن دور ،فارغ از نتیجه بدست آمده ،به فکر دور بعد باشیم .
با حسرت خوردن در مورد فرصتهای از دست رفته در دوره های قبل و فکر کردن به شانس های خوب در صورت پیروزی در دوره های آینده کاری از پیش نخواهیم برد.زیرا این افکار تنها باعث بر هم خوردن تمرکز و خارج شدن از وضعیت طبیعی فکر کردن در پشت میز می شود.
یکی از عواملی که شدیداً می تواند به برهم خوردن تمرکز پشت میز دامن بزند بلند شدن بیش از حد هنگام بازی از پشت میز مسابقه است که هر بار بلند شدن باعث می شود تمام محاسبات نوجوانان و تفکرات و اهداف او هنگام بازی دچار اختلال شود و گاهی هم منجر به فراموشی طرح و اهداف قبلی ،بلند شدن از پشت میزمسابقه در لحظاتی که بازی گره خورده و یا حجم محاسبات بازی زیاد می شود و یا خستگی ذهنی به بازیکن دست می دهد آن هم به مدت زمان کوتاه (بین 3 تا 4 دقیقه )قابل قبول می باشد و بیش از زمان و دفعاتی که در بالا یاد شد انجام شود باعث برهم خوردن تمرکز نوجوان هنگام مسابقه می شود.
در ارتباط با نحوه صحیح برخورد خانواده با نوجوان پس از انجام هر دور باید خاطر نشان کرد که گفتگو و بررسی نتایج هر دور به نوع روابط خانواده با نوجوان و مسائل تربیتی او مربوط می شود.که این موضوع را نمی توان در مورد تمام نوجوانان و خانواده های محتـرم آنها عمومیت بخشید و کاملاًبحثی انحصاری می باشد اما به عنوان توصیه می توان از روشهای مختلف برای فراموشی آن اشتباه و امتیاز از دست رفته نظیر استفاده از تفریحات مورد علاقه نوجوان و استراحت مطلق او تا دور بعدی مسابقات استفاده کرد تا بتوان اثرات آن شکست را تا حد زیادی کم و یا حتی از بین برد تا نوجوان بتواند با فکر آزاد و بدون فشارهای روحی ناشی از دور قبل مسابقه به دور آینده مسابقات فکر و خود را آماده سازد.
در پایان لازم است خاطر نشان کنم با توجه با بروز این مشکلات در بسیاری از بازی های نوجوانان و آینده های شطرنج کشور عزیزمان و همچنین تقاضـــــــایخانواده های محترم تصمیم بر این گرفتم که با همکاری دوستان عزیز و استفاده از تجارب بازیکنان و مربیان مطرح کشور در این امر به نگارش این متن بپردازم و امیدوارم کاستی ها و مطالب از قلم افتاده را برمن ببخشید .
به امید موفقیت روزافزون برای نوجوانان وجوانان آینده این مرز و بوم
فراز قلعه دار