شناخت آمیخته با نبوغ
چند صباحی است که ایده انتشار یک بازی تفسیر شده با عنوان: "بازی هفته" را در ذهن داشتم، تا وبلاگ شطرنجیان در کنار انعکاس اخبار و اطلاعات دنیای شطرنج بار آموزشی هم داشته باشد.البته معتقدم که برای پیشرفت شطرنج کشور نه تنها به بازیکنان و مربیان خوب و آموزشهای کافی و سخت نیاز داریم ،بلکه فعالیت در زمینه ادبیات شطرنج و تربیت و حمایت از خبرنگاران ،مترجمان و مولفان شطرنج یکی از نیازهای اساسی شطرنج کشور است.کاری که استادان بزرگی در گذشته با تمامی محرومیتها و محدودیتها به خوبی انجام داده اند و تربیت نسلی تازه در این زمینه از ملزومات شطرنج کشور به نظر می رسد.
تشکیل کمیته خبرنگاران،مولفان و مترجمان شطرنج ایران به کوشش فدراسیون شطرنج جهت ساماندهی و حمایت از فعالان در این زمینه، یک امر ضروری به نظر می آید که امید دارم مسوولان فدراسیون به آن توجه نشان دهند.اگر شطرنج روسیه سالیان سال توانست در نوک قله افتخار شطرنج جهان قرار گیرد را نه تنها باید به ظهور بازیکنان نابغه و سخت کوش نسبت داد بلکه نقش نویسندگان،پژوهشگران و مترجمان متون شطرنجی را نباید در این پیشرفت نادیده گرفت ،جمع تمام این فاکتورها توانست مکتبی را در شطرنج شوروی سابق به وجود آورد که به نام مکتب شطرنج شوروی در جهان شطرنج شهرت یافت و کمک شایانی به پیشرفت این رشته ورزشی نه تنها در شوروی بلکه در جهان نمود.
البته در کشورمان چند صباحی است که استاد بزرگ الشن مرادی ابدی با فعالیت به عنوان مفسر بازیهای بزرگ در پایگاه جهانی شطرنج، نوید بخش از راه رسیدن نسلی نوپا است که حرفهایی برای گفتن در جهان شطرنج خواهند داشت.امیدواریم دیگر اساتید ما هم به تاسی از ایشان برای بسط و توسعه مکتب شطرنج ایرانی تلاشی مضاعف نمایند که در این بین نقش فدراسیون با حمایتهای مادی و معنوی می تواند به این روند تسری بخشد.
بازی هفته (۱)؛
شناخت آمیخته با نبوغ
برای اولین بازی هفته، تعمق زیادی کردم انتخاب از بین میلیونها بازی در تاریخ شطرنج کار بسی سخت به نظر می آید البته در این بین باید معیارهایی را در نظر گرفت،بهترین انتخاب می تواند بازیهای بازیکنان کشورمان و در واقع بازیهای وطنی باشد، به همین دلیل و در آخر به این نتیجه رسیدم که بهترین فردی که می تواند در این راه یاریم رساند، کسی نیست جز استاد بین المللی پوریا درینی از دیار کریمان.
درینی که امسال در لیگ برتر برای تیم زنجانی تربیت زنجان دست به مهره می شود، در هفته گذشته ۲ بازی را برای این تیم در لیگ برتر و به میزبانی شهر ساری انجام داد.وی در بازی اول نوید مکوندی را از تیم آذرخش سرخون بندرعباس با مهره سیاه شکست داد.در بازی دیگر در مقابل استاد فیده حمیدرضا محمدی به تساوی دست یافت.
در حاشیه مسابقات لیگ برتر در شهر ساری، بیست و دومین دوره مسابقات تفضلی ساری با حضور ۸۳ شطرنجباز از جمله ۲ استاد بزرگ ، ۵ استاد بین المللی و ۲ استاد فیده کشور به روش سریع و با کنترل زمانی ۱۵ دقیقه و ۳ ثانیه پاداش حرکت،برگزار شد که در پایان پس از استاد بزرگ احسان قائم مقامی و استاد بزرگ امیر باقری که در مکانهای اول و دوم قرار گرفتند،استاد بین المللی پوریا درینی در مکان سوم ایستاد.
خبر آخر اینکه پوریا درینی قرار است به عنوان یکی از ملی پوشان کشورمان در مسابقات غرب آسیا به امارت عزیمیت کند.
برای انتشار بازی هفته در تماس تلفنی از پوریا درینی خواستم که یکی از بازیهایش که بار آموزشی لازم داشته باشد را برایم معرفی نماید، وی با رویی گشاده نه تنها بازی را برایم فرستاد، بلکه نقش مهمی در تفسیر این بازی داشت.راهنماییهای به جای درینی در تفسیر این بازی مرا به این نتیجه رساند که نه تنها وی در شطرنج بازیکنی قابل است، بلکه می تواند به عنوان مفسری توانا از ایشان در آینده یاد کرد.بدون شک در صورتی که بازیکنان بزرگ شطرنج کشور دست به قلم ببرند و تجربیات خود را به رشته تحریر در آورند، نقشی مهم در پیشرفت شطرنج کشور ایفا خواهند نمود و تجربیاتشان چراغ راه آیندگان خواهد شد.در پایان ضمن تشکر فراوان از پوریا درینی عزیز، توجه شما را به اولین بازی هفته حلب می نمایم.
بازی زیر در دور آخر یازدهمین دوره مسابقات بین المللی خزر در بهمن ماه سال گذشته بین پوریا درینی از ایران و "داویت بنیدزه" ازگرجستان انچام شده است.به گفته درینی شاید میل و احتیاج به پیروزی موجب شد تا این پیروزی سفید در دفاع سیسیلی ،واریانت ریختر خلق شود.
Darini,P (2423) - Benidze,David (2522) [B89]
11th international Khazar cup 2010 (Round 9)
1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 Nc6
حرکت پنجم سیاه مشخصه واریانت ریختر در دفاع سیسیلی است.
6.Bc4
در این وضعیت چندین ادامه وجود دارد اما این حرکت ادامه مورد علاقه درینی می باشد.
[6.Bg5 e6 7.Qd2 a6 8.0–0–0 Bd7 9.f4 b5 10.Bxf6 gxf6 11.Kb1 Qb6 12.Nxc6 Bxc6²; 6.Be2 e6 7.0–0 Be7 8.Be3 0–0 9.f4 a6 10.a4 Qc7 11.Kh1 Re8 12.Bf3 Rb8 13.Qd2 Bd7²]
6...e6 7.Be3
حرکت مورد علاقه فیشر 7.Bb3 می باشد، بازی فیشر در مسابقات کاندیدای قهرمانی جهان در کوروکائو ۱۹۶۲ در مقابل یفیم گلر چنین ادامه یافت:
[7.Bb3 Be7 8.0–0 Nxd4 9.Qxd4 0–0 10.f4 b6 11.Kh1 Ba6 12.Rf3 d5 13.exd5 Bc5 14.Qa4 Bb7 15.Be3 exd5 16.Bd4 Re8 17.Rd1 Ng4 18.h3 Qh4 19.Rdf1 Bxd4 20.Qxd4 Rad8 21.Nxd5 Bxd5 22.Bxd5 Nf6 23.c4 Rd7 24.Re3 Red8 25.Qe5 h6 26.Bf3 Rd2 27.b4 Rf2 28.Ree1 Rxf3 29.Rxf3 Re8 30.Qxe8+ Nxe8 31.Rxe8+ Kh7 32.c5 Qf6 33.Re1 bxc5 34.bxc5 Qb2 35.Rff1 Qxa2 36.c6 Qa5 37.Rc1 Qc7 38.Rfd1 g5 39.fxg5 Kg6 40.gxh6 Kxh6 41.Rd6+ Kg7 42.Rd4 Kg6 43.Ra4 1–0 Fischer,R-Geller,E/Curacao 1962/Candidates]
7...Be7 8.Qe2 a6 9.0–0–0 Qc7 10.Bb3 Na5
[10...0–0 11.g4 Nxd4 (11...Na5 12.g5 Nxb3+ 13.axb3 Nd7±; 11...Nd7 12.g5 Nc5 13.Rhg1 Bd7 14.Rg3 Rfc8 15.Qh5=) 12.Rxd4 Nd7 13.g5 Nc5 14.h4 b5 15.h5 f5 16.exf5 Rxf5 17.g6 h6=]
11.g4 b5 12.g5
12...Nxb3+!
ادامه زیر چندان خوب به نظر نمی آید:
[12...Nd7! 13.Bxe6?
تفنگ آویخته به دیوار روزی شلیک خواهد کرد!
fxe6 14.Nxe6 Qc4 15.Nxg7+ Kf8 16.Nf5 Qxe2 17.Nxe2 Ne5 18.f4 Nec6 19.Nc3±]
13.axb3 Nd7 14.h4!
بازی "آندریکین" در مقابل "بنیدزه" در سال 2008 هرچند با برد "آندریکین" پایان یافت اما در واقع بازی مساوی بود.
[14.Nf5!? exf5 15.Nd5 Qd8 16.exf5 Bb7 17.f6 Bxd5 18.Rxd5 gxf6 19.Bd4 Kf8 20.Qh5 Rg8 21.Re1 Rg7 22.f4 Rc8 23.Rf5 Kg8 24.Qe2 Bf8 25.gxf6 Rg6 26.h4 Nc5 27.Qf3 Qd7 28.Rg5 Ne6 29.Be3 Nxg5 30.fxg5 h6 31.Rg1 Re8 32.Bd2 Re5 33.Qa8 Qe8 34.Qa7 Qc6 35.Rd1 hxg5 36.hxg5 Rexg5 37.Bxg5 Rxg5 38.Kb1 Rg2 39.c3 Qe4+ 40.Ka2 b4 41.cxb4 Rxb2+ 42.Kxb2 Qe2+ 43.Kc3 Qxd1 44.Qxa6 Qf3+ 45.Kc2 Qxf6 46.b5 Qf2+ 47.Kd3 Qf3+ 48.Kc2 Qe2+ 49.Kb1 Qd1+ 50.Ka2 Qc2+ 51.Ka3 d5+ 52.b4 Qc3+ 53.Ka2 Qc4+ 0–1 Andreikin,D (2604)-Benidze,D (2389)/Gaziantep 2008/CBM 125 Extra]
14...b4 15.Na4
اسب در این خانه مطمئن اتراق می کند.
15....Bb7?
اولین اشتباه سیاه.شاید "بنیدزه" هنوز در خواب گشایشهای کلیشه ای است و این در حالی است که حریف طرح نو و برتر خود را با حرکت 15...Nc5! با ایده 16....Bd7 و فشار بر Na4 دنبال می کند.
[15...Nc5! 16.h5 Bd7 17.Kb1 Bxa4 18.bxa4 Rc8 19.f3!± Nxa4 20.Qxa6 Nc5 21.Qb5+ Nd7 22.Rd2 0–0 23.g6 Nc5 24.h6 fxg6 25.hxg7 Rf7 26.Rdh2 Rxg7 27.Qxb4 Rb8 28.Nb5 Qb7²]
16.f3 Nc5 17.h5 Nxa4 18.bxa4 Qa5
سفید از نفوذ وزیر سیاه به جناح شاهش چندان نگرانی ندارد زیرا وضعیت شاهش به حد کافی محکم به نظر می رسد.
19.g6! Qxa4 20.Kb1 Rc8?!
[20...Bf6 21.gxf7+ Kxf7 22.Nxe6! Kxe6 23.Qc4+ Ke7 24.Rxd6!+-]
21.h6! hxg6 22.hxg7 Rg8 23.Rh8 Kd7 24.Nb3 Kc7 25.Qc4+ Bc6 26.Qd4! Qb5 27.Qa7+ Bb7 28.Nd4! Qa4
آیا این وضعیت برایتان آشنا نیست؟! اگر کتاب شطرنج پوزوسیونی را مطالعه کرده و در عین حال از حافظه خوبی برخوردار باشید باید بازی "جان نان" در مقابل "ون در دیل" در ویک آنزی سال ۱۹۸۲ را در این کتاب دیده باشید.در فصل سوم این کتاب با عنوان "بدون ترکیب کاری از پیش نخواهید برد" به قلم "مارک دوورتسکی" چنین می آید: هنگام بررسی کتاب رموز استادان بزرگ نوشته "جان نان" و "پیتر گریفیت" به وضعیت زیر از بازی "نان-وندر ویل"، ویک آنزی ۱۹۸۲ برخوردم و این وضعیت را به عنون مشق شب به هر یک از دانش آموزان خود دادم تا مستقلاً در خانه آن را بررسی کنند و راه بردی برای سفید بیابند.اما مانند روند کتاب حاضر این کار پس از مبحث فیلهای ناهمرنگ در وسط بازی انجام شد و به طور طبیعی باید بپرسید که "فیلهای ناهمرنگ کجا هستند؟"در برتری سفید در این بازی تردیدی نیست و حرکت Rdh1 منطقی به نظر می رسد اما سیاه پاسخ Bf6 را در آستین دارد."جان نان" که ادامه بهتری نیافته بود مصصم شد تا فیل را از رسیدن به خانه f6 محروم کند و حرکت 29.e5! را بر می گزیند و این آغاز ترکیبی است که 12 حرکت به طول می انجامد و بازی را به سوی فیلهای ناهمرنگی سوق می دهد که برای سفید برنده است.منظور ما از آوردن این بازی این است که شما ادامه استاد بزرگ "جان نان" که طولانی و تا حدودی پرخطر می نماید را با پاسخ درینی در این بازی مقایسه کنید که بردی کوتاهتر و مطمئن تر را ثبت می کند و این را نه تنها می توان قدرت محاسبه و شناخت وضعیت بلکه نبوغ در پس آن به حساب آورد.
[29.e5! Rxh8 30.exd6+ Bxd6 31.gxh8Q Rxh8 32.Nxe6+ fxe6 33.Qb6+ Kc8 34.Qxd6 Qc6 35.Qe5 Rd8 36.Rxd8+ Kxd8 37.Bg5+ Kd7 38.Qg7+ Kd6 39.Qf8+ Kd5 40.Qxb4 e5 41.Qe4+ Kd6 42.Qxg6+ Kd5 43.Qf7+ Kd4 44.Qb3 e4 45.Be3+ Ke5 46.f4+ Kf6 47.Qg8 Qd5 48.Bd4+ Ke7 49.Qg7+ Kd6 50.b3 Kc6 51.Be5 Qd7 52.Qh6+ Kd5 53.Qb6 Qc6 54.Qd8+ Ke6 55.Qf6+ Kd7 56.Qf7+ Kc8 57.Qg8+ Kd7 58.Qg7+ Ke6 59.Qg4+ Kf7 60.f5 Qh6 61.f6 1–0 Nunn,J (2590)-Van der Wiel,J (2470)/Wijk aan Zee 1982/MCD]
29.Rc1!!
آتشبار قلعه سفید آماده انفجار است! حرکتی آرام که نوید بخش پیروزی سفید است،این حرکت از همان شناخت وضعیت آمیخته با نبوغی سرچشمه می گیرد که از آن یاد کردیم.
29.... Rxh8
30.c4! Rh1 31.Rxh1 Bf6
حرکتی که تکلیف بازی را روشن می سازد،سفید ادامه های برنده دیگری در اختیار دارد اما این ادامه بهترین است.
32.c5! b3 33.c6 Qa2+ 34.Kc1 1–0
استفاده از این مطلب با ذکر منبع شطرنجیان اشکالی ندارد و مایه مباهات می باشد.
نقل از شطرنجیان